निकास कांग्रेसले देला ?

नेपालको राजनीतिक आकाश यो पुषको कठयाग्रिंदो जाडोमा एकाएक तातिएको छ । नियम, कानुन, संबिधान आफैहरुले बनाएर आफूले चाही पालना गर्नु नपरोस् भन्ने सामाजिक चरित्र बनिसकेको बेला राजनीति बेला कुबेला यसरी तात्नु स्वाभाविक नै हो । हरेक तह तप्कामा नियम कानुनको अवज्ञा ब्याप्त छ । नेपाली बिकृत मानसिकता बनिसकेको यो चरित्र देश डो¥याउने अभिभारा लिएकाहरुले पहिले पनि देखाएका थिए र अहिले पनि देखिएको छ । नागरिक तन्त्र या जनतातन्त्र वास्तवमा नैतिकता, इमान्दारिता र अनुशासनको झिनो त्यान्द्रोको भरमा अडिएको हुन्छ । यो त्यान्द्रोलाइ चुडाल्नासाथ बेथिति सुरु हुन्छ । जसले जनतान्त्रिक ब्यबस्थाको धज्जी उडाउछ । जो अहिले देखिएको छ ।

हामीले गर्ने राजनीति नागरिकहरुको अधिकार सुरक्षित राख्न, सुशासन दिन, र समृद्धि ल्याउन भन्ने बासी आश्वासन बाँडेको बाड्यै छन् । ठीक त्यसको विपरित देश डो¥याएको डो¥याएकै पनि छन् । देश उल्टो बाटो हिडेको हिड्यै छ ।  निरोको बाँसुरीको कथा जस्तै डढेलो लागेको देशमा शासकहरु खुशीमा बाँसुरी बजाइरहेका छन् । सम्राटको लुगाको कथा जस्तो आफु नांगै भइसक्दा पनि लुगा लगाएको अभिनय सडकभरि छताछूल्ल छ । हामी दिनरात रगत पसिना बगाएर कर तिर्ने जनताहरु उनीहरुको लागि कर मार्फत खर्च बुझाएको बुझाएकै छौ तर हात लागे सुन्य या ऋणको भारीले थिचिएको थिचिएकै छौं ।

एउटा बेथितीले भरिएको कपटपुर्ण नाटक दुइतिहाइको सरकारले देखाइरहेको छ । सामान्य ज्ञान भएको एक जनता या थोरै पनि चेतना आएको एक बालकलाइ पनि चित्त नबुझ्ने तर्कका आधारमा जनताले पाँच बर्षका लागि दिएको अभिमतलाइ कुठाराघात भएको छ । आरोप प्रत्यारोपको बर्षा भएका छन् । जुन यति तल्लो दर्जाका भाषाहरु र तर्कहरु प्रयोग भएका छन् कि जो ती सुन्ने हरेक नागरिकहरुले कठैबरा हामीले के बुझेर यो स्तरको दिमागहरुलाइ मतदान गरेछौ भनेर पश्चाताप गरिरहेका छन् ।

वास्तवमै यस्ता दुर्घटनाहरु नै नेपालको राजनितिक इतिहासमा किन घट्ने गर्छ ? के नेताहरुको पद र प्रतिष्ठाको लोभले ? या नागरिकतन्त्र चलाउन सक्ने स्तरको सोच्ने शक्ति र निर्णय क्षमता नभएर ? के उहाँहरु यो ब्यबस्थाका लागि अपरिपक्व खेलाडीहहरु हुन् ? या राजनीतिक सिद्धान्त चिज पढ्ने बस्तुमात्र हो र यसलाइ पालना गर्नु पर्दैन ? या  राजनीति गर्ने भनेका कमाउ धन्दा चलाउने र आसेपासे मोटाउन प्रयोग गरिने अस्त्र ठानिएर ? या सबैले भने जस्तो बिदेशीको इसारामा हरेक नेता चल्दछन् र उनीहरुको आफ्नो भन्ने स्वविचार केही छैन र बिदेशीका इशारामा  नाच्दछन् या छोराछोरीलाइ बिदेशमा पढाउन पठाइदिएबापत त्यो ऋण तिर्नलाइ ?

या त्याग र इमान्दारिताका राजनीति  र कर्म गर्नेहरु समाजका बहुलाहरु जस्ता ठानिने र मुख्याइ बलले मिचेर बिबेक सुन्य र बुद्धी नभएका, हत्या, आतंक बलात्कारबाट स्थापित ब्यक्तिहरुले राजनीति र संस्थाहरु चलाएर ? या आफ्नो भौतिक समृद्धि नै राजनीतीको सफलता ठानिएर ? या यो ब्यबस्था प्रति नै बिश्वास नभएर ? ( बोकाको टाउको देखाएर कुकुरको मासु बेच्ने ठाउँ संसद हो भन्ने सोचमा अझै बिश्वास भएर ?)

यी धेरै अनुतरित प्रश्नहरु नेपाली जनमानसमा ब्याप्त छन् । काम कुरो एकातिर कुम्लो बोकी ठिमी तिर भने जस्तै देश कोरोनाले आक्रान्त छ । लाखौ मानिसहरु बेरोजगार छन्, हरेक परिवारको अर्थतन्त्र डामाडोल अवस्थामा छ । आफ्नो जीवन र परिवार पाल्न नसकेर र ब्यबसाय धरासयी भएर हारेका हजारौ ब्यक्तिहरु आत्महत्याका शरणमा गइरहेका छन् । उद्योग धन्दा, कलकारखाना, होटल ब्यबसाय, पर्यटन सम्पुर्ण धरासयी अवस्थामा छ । स्कुल, कलेजका बिद्यार्थीहरुमा निराशा छाएको छ । निजी ब्यापार ब्यबसाय चलाउनेहरु अब आउने बर्षहरु कसरी चलाउन सकिएला भन्ने चिन्तामा छन् । किसानका बालीहरुको बिमा छैन, महंगो मल र बीउहरु प्रयोग गरेर रातदिन पसिना बगाएर फलाउछन् । कौडीको भाउँमा बिचौलियालाई दिनुपर्दछ । बिचौलिया मोटाउछ । यता सर्बसाधारण जनताले महंगोमा उपभोग गर्नुपर्दछ । जसको आर्थिक हैसियत गिर्दै गएको छ ।

उता न्याय पाउनु भनेको आकाशको फल भएको छ । हत्या, बलात्कार, गुण्डागर्दी र अनैतिक कारोवार गर्नेहरु, कर छल्नेहरु, पेशाको मर्यादा नाघेर कमाउ धन्दा चलाउनेहरु, जनताको नैर्सिर्गक अधिकारबाट प्राप्त सेवा सुबिधा प्रदान गर्दा घुस खानेहरु र  ठुला ठुला भ्रष्टाचारीहरु  अहिले छाती फुकाएर हिडिरहेका छन् । न्यायप्रेमी, इमान्दार, नैतिकबान जनताहरु असुरक्षित महसुस गर्दछन् । लाग्दछ, फट्याइ, छुल्याइ , चाकडी, चाप्लुसी नगर्नु भनेको अहिलेको संस्कारमा मिल्न नसकिने हुनु या सामाजिक मान्छेमा नगनिनु जस्तो आभाष हुने खण्ड आइसकेको छ । जसले नेपालको सामाजिक संस्कृतिलाई बिकृत बनाएर उल्टोबाटो डोर्याइ रहेको छ । जसलाई समाज र देशका मैहु भन्नेहरुले अगुवाइ गरेर हिडेका छन् ।

नागरिकहरुको यो मनोदशा भएको बेला देश चलाउने नाइकेहरु जुहारी खेल्नमा मस्त छन् । कोही यो कौरव पाण्डवको जुवामा च्याखे थापेर हस्तिनापुरको सपना देखिरहेका छन् । सहोदर भाइहरुको युद्धबाट दुर्योधनले भनेजस्तो हस्तिनापुरको राज भन्दा पनि चपरा मुनिको बास प्राप्त हुने खतरा छ । जसले हालसम्मको शहीदहरुको बलिदानबाट प्राप्त उपलब्धिहरु समाप्त हुने नै देखिन्छ । त्यसो हो भने बि.सं २००६ सालमा पुष्पलालले देखेको सपना देखि २०५२ सालमा देखाइएको नौरंगी सपनाहरु अव कहिल्यै संस्थागत नहुने गरि अस्ताएको हो त ?

हो भने पनि केही भएन । नपुग्ने सपनाहरु र ब्यबहारमा लागु नगर्ने सिद्धान्तहरुले यो दशा भोग्नु नै पर्नेछ । यसो हुँदा पनि देश र जनताले त राहत नै महसुस गर्ला जस्तो पो छ । तर फेरि पनि देश र जनताका लागि एउटा स्वाभिमान, राष्ट्र«बादी, समृद्धीतिर डो¥याउने गतिशिल राजनीतिक दल र नेताहरु चाहिएको छ ।

त के देशलाई सामन्ती युगबाट आधुनिक युग देखाउने नेपाली कांग्रेसले यसको अगुवाइ गर्न सक्छ ? यो अहिलेको यक्ष प्रश्न हो । नेपाली कांग्रेसले पनि इतिहासमा केही गल्तिहरु गरेको छ । यसलाई प्रायश्चित गर्नुपर्छ । लोभ, पैसा, पदमा धेरै ¥याल काडेर इतिहासले दिएको सुनौलो कार्यभार पुरा गर्न सकिन्न भन्ने कुरा नेपालका त्यागी नेताहरुबाट स्थापित नेपाली काँग्रेसका नेता तथा कार्यकर्ताहरुले हेक्का राख्नु पर्दछ । त्यो त्याग, जो गणेशमानसिंहले देखाएका थिए, यो दन्त्यकथा बन्ने खतरा छ । त्याग जो बी.पी कोइराला, कृष्णप्रसाद भटटराइ, शुशिल कोइराला, भीम बहादुर तामाङ लगायतका नेताहरुले ब्यबहारमा परिणत गरि प्रमाणित गरेका थिए ।

के आजको यो घडिमा यी सबै कमजोरीहरुलाई छोडेर नेपाली कांग्रेसका नेताहरुबाट प्रतिपादित सैद्धान्तिक धारलाइ नेपाली कांग्रेस जुरुक्क बोकेर स्थापित गर्ने साहस राख्दछ ? के एक अर्काका झिना मसिना ब्यक्तिगत इगोहरुलाइ थाँती राखेर देश र जनताको लागि २००७ र २०४६ जस्तै इमान्दार र आमुल परिवर्तनको मसाल नेपाली कांग्रेस बोक्न सक्छ ? सक्छ भने नेपाली नागरिकहरुलाई बिश्वासमा लिएर एक पटक नेपाली कांग्रेसको आदर्शले भने जस्तै नागरिकतन्त्रद्धारा राष्ट्रियताको सम्बर्धन र समाजकल्याण बादलाई स्थापित गर्न सक्दछ ? यो सुनौलो मौका छ र इतिहासको कार्यभार बोक्न ठुलो चुनौती पनि । नभए हाम्रो देशको भविष्य अव अध्यारो सुरुंगको बाटो ओरालो लाग्दैछ । सबै राष्ट्रबादी मनहरुलाइ यो हेक्का होस् ।

मन्थली, रामेछाप ।